Tajlandia w kilku słowach

Tajlandia składa się z siedemdziesięciu siedmiu prowincji, które administracyjnie są pogrupowane w cztery lub sześć większych regionów, co może być dość mylące. Pierwsza klasyfikacja rozróżnia Tajlandię Północną, Północno-Wschodnią (lub Isaan), region Równin Centralnych i Południe. Drugi zmienia granice tych samych regionów i dodaje kolejne dwa mniejsze: Tajlandię Wschodnią i Tajlandię Zachodnią. Szerokość zachodniej Tajlandii umożliwia namalowanie jednego, spójnego obrazu tego regionu, jego tradycji, a tym samym dziedzictwa kulinarnego. Jednak pozostałe pięć regionów jest odrębnych i wartych dyskusji.

Północna Tajlandia

Północna Tajlandia, która przylega do granic Mjanmy i Laosu, posiada większość górzystych obszarów kraju. Taki krajobraz i stosunkowo chłodny klimat częściowo wyjaśniają znaczenie wieprzowiny w diecie tego regionu. Wśród specjałów, o których warto wspomnieć, są: kiełbasa w liściu bananowca (แหนมเนื้อ) oraz słynna pikantna kiełbasa z Chiang Mai (ไส้ถั่ว). Innym popularnym przysmakiem są skwarki wieprzowe (แคบหมู), podawane samodzielnie lub jako dodatek do potraw. Jednocześnie sfermentowany makaron ryżowy(ขนมจีน) i makaron jajeczny z mąki pszennej przypominają, że chińskie wpływy są bardzo żywe i mają się dobrze.

Typowe dania to ryżowy makaron vermicelli z ananasem i mlekiem kokosowym (ขนมจีนซาวน้ำ) i zupa z makaronem Sukhothai (ก๋วยเตี๋ยวสุโขทัย), klasyczne danie nazwanen na cześć dawnej stolicy Północno-wschodnia Tajlandia (Isaan) Region słynie z ubogiej gleby i suchego klimatu, który ogranicza uprawy i hodowlę zwierząt. Przede wszystkim, podobnie jak w innych mniej zamożnych regionach, spożywa się ryż kleisty zamiast bardziej cenionego ryżu długoziarnistego. Do tego dochodzą niezwykłe składniki, takie jak suszona skóra bawoła, suszone żaby i duża ilość owadów. Przyprawy w tym regionie różnią się od pozostałych w kraju.

Szeroko stosowane jest chili, co może sprawić, że niektóre potrawy będą nieco niedostępne dla nieprzygotowanych podniebień, nawet wśród samych Tajów. Przeważają również nuty kwaśne, zwykle w postaci liści z drzew lub krzewów.

Wiele gatunków dzikich warzyw jest pozyskiwanych i spożywanych na surowo lub gotowanych. Ze względu na swoją kwaskowatość służą również do zrównoważenia chilli w innych potrawach. Słony element kuchni północno-wschodniej zapewnia sfermentowana ryba słodkowodna pla ra i jej sos nam pla ra. Kuchnia północno-wschodniej Tajlandii jest znana w całym kraju, a nawet na świecie, z kilku charakterystycznych dań, w tym pikantnej sałatki z wołowiny (ยำเนื้อ), grillowany kurczak (ไก่ย่าง) i wersja słynnej sałatki z zielonej papai (ส้มตำไทย).

Region Równin Centralnych

Często określany jako „misa ryżowa Tajlandii”, nie bez powodu – z grubsza rzecz biorąc region leży po drugiej stronie równiny zalewowej Chao Phraya, rzeki, która łączy się z morzem w Bangkoku. Zawsze był dobrze prosperującym obszarem rolniczym. Środkowa Tajlandia jest uznawana za miejsce narodzin większości tajskich deserów, takich jak kulki z mąki z ryżu kleistego w mleku koksowym (บัวลอยมะพร้าวออน) Podczas gdy region słynie z deserów, jedzenie w środkowej Tajlandii jest również odzwierciedleniem jej rolnictwa: bogatego i różnorodnego. Ryż długoziarnisty, podawany na talerzach lub w miskach i spożywany łyżką i widelcem, pojawia się w każdym posiłku, choć czasem jest zastępowany makaronem ryżowym

Podobnie, w tym regionie uprawia się ogromną różnorodność warzyw, z kilkoma specjałami, takimi jak łodyga lotosu, którą można znaleźć np. w potrawie “smażone łodygi lotosu z krewetką” (สายบัวผัดกุ้ง)

Bangkok Miasto Aniołów

Bangkok, centrum kraju, jest jedną z prowincji położonych w regionie Równin Centralnych. Co ciekawe, tylko obcokrajowcy używają nazwy Bangkok na określenie największego miasta współczesnej Tajlandii. Tajowie nazywają go Krung Thep, co oznacza „Miasto Aniołów”. Bangkok, ogromne miasto, ma wszystkie wyzwania, które niesie ze sobą nowoczesność (przeludnienie, długie dojazdy i ruch uliczny), a czas jest głównym czynnikiem dyktującym stosunek, jaki mieszkańcy mają do jedzenia.

Ludzie zwykle mniej gotują w domu, woląc zamiast tego kupować gotowe potrawy. Ci, którzy zatrzymają się, aby usiąść i zjeść, zrobią to w sposób przelotny. Nic dziwnego, że fenomen street – foodu osiąga swój zenit w Bangkoku. Większość dań oferowanych w Bangkoku inspirowana jest gastronomią regionu, w którym się znajduje. To powiedziawszy, równie łatwo można tam znaleźć kleisty ryż z północnego wschodu i dania typowe dla południa, ze względu na niedawne przybycie imigrantów z tych regionów. Jako taka, sfermentowana ryba słodkowodna, czyli pla ra, stała się popularnym składnikiem w Bangkoku (jak na Równinach Centralnych), używanym między innymi do tworzenia różnych rodzajów sałatek np. z zielonej papai som tam.

Związek między pożywieniem a władzą można dostrzec kiedy premier Phibunsongkhram rozpoczął kampanię w latach czterdziestych XX wieku wspierającą nacjonalizm i centralizację pod hasłem „Smakuj tajskie jedzenie, używaj tajskich produktów”. W rezultacie, Pad Thai – zrobiony ze smażonego ryżu na jajku, tofu, kiełek doprawiony cukrem, tamaryndowcem, sokiem z limonki i sosem rybnym – ewoluował do statusu dania narodowego. Jest to obecnie jedna z najpopularniejszych potraw ulicznych w całej Tajlandii, nie wspominając o jednym z najbardziej lubianych tajskich przepisów na całym świecie.

Wschodnia Tajlandia

Wschodni region Tajlandii słynie z wysokiej jakości tropikalnych gajów owocowych, w których obfitują rambutan, mangostan, pomelo, rakam, salacca ( owoc węża ) i słynny durian. Sama prowincja Chanthaburi produkuje prawie połowę całego krajowego zbioru duriana.

Prowincje wschodniego wybrzeża słyną również z owoców morza, a dokładniej ze sposobu ich przygotowania: suszonych ryb, suszonych krewetek i pasty z krewetek. Tymczasem prowincja Rayong jest uważana za stolicę sosu rybnego, czyli nam pla, najbardziej wyjątkowego składnika kuchni tajskiej, przyrządzonego z soli i kilku gatunków małych ryb

Tajlandia Południowa

Żywa tradycja suszenia kałamarnic na dużych kratach, które są używane w potrawach takich jak np. zupa z suszoną kałamarnicą, żeberkiem wieprzowym i rzodkwią (แกงจืดปลาหมึกแห้งซี่โครงหมูหัวไชเท้า). Natomiast w głębi lądu zbiera się sok z palm w plastikowych butelkach i zamienia go w cukier palmowy, podgrzewając go w dużych wokach.

W prowincji Songkla robią pyszną pikantną sałatkę z wodorostów (ยำสาหร่าย) podawaną z orzeszkami ziemnymi, suszonymi krewetkami, papryczkami chili bird’s eye, tartym miąższem kokosowym, puree z tamaryndowca i cukrem palmowym oraz odrobiny surowej szalotki. Plantacje orzechów kokosowych są również główną cechą południowej Tajlandii.

Nic dziwnego, że orzechy kokosowe i mleko kokosowe są kluczowymi składnikami posiłków w regionie. Jednym z podstawowych składników związanych z kuchnią Południa jest kurkuma. Wpływa nie tylko na smak regionalnego jedzenia, ale także na kolor, zwłaszcza w „żółtych” curry, takich jak żółte curry z krewetkami i warzywami (น้ำแกงกะทิ (น้ำแกงปู)). Innym składnikiem używanym głównie na południu jest serce palmy, które pochodzi z końcowego pąka drzewa.

Od północy kraju na południe można znaleźć klasyczne dania kuchni tajskiej – z okazjonalnym lokalnym rozmachem. Jednak każda prowincja, z możliwym wyjątkiem stolicy, ma swoje specjały, które są zakorzenione w lokalnej tradycji. Takie potrawy i sposób ich wykonania bezpośrednio odzwierciedlają wyrazistość i charakter regionu. To właśnie sprawia, że ​​kuchnia Tajlandii jest tak bogata i różnorodna.